Το σημαντικό που πρέπει να γνωρίζουν όλες οι γυναίκες είναι πως η σωστή λειτουργία των σαλπίγγων όχι μόνο θα τους επιτρέψει να μείνουν έγκυες, αλλά επιπλέον θα αυξηθούν κατά πολύ τα ποσοστά επιτυχίας της εξωσωματικής αν καταφύγουν σε αυτή τη μέθοδο για την απόκτηση παιδιού. Η σωστή βατότητα των σαλπίγγων μειώνει επίσης τον κίνδυνο μιας πολύ δυσάρεστης κατάστασης, αυτής της εξωμήτριας κύησης, που συνήθως χρειάζεται χειρουργική παρέμβαση για να αποκατασταθεί η υγεία της γυναίκας.
Πώς ελέγχεται η βατότητα των σαλπίγγων;
Οι σάλπιγγες είναι λεπτοί σωλήνες που ενώνουν τη μήτρα με τις ωοθήκες. Μέσα από αυτές περνά το σπερματοζωάριο και εκεί γίνεται η γονιμοποίηση του ωαρίου, το οποίο πηγαίνει στη μήτρα ως έμβρυο. Αν δεν λειτουργούν σωστά ή είναι «φραγμένες» το έμβρυο δεν θα φτάσει ποτέ στον προορισμό του.
Ο ασφαλέστερος και φθηνότερος τρόπος να ελέγξουμε τη βατότητα των σαλπίγγων είναι η υστεροσαλπιγγογραφία, η οποία γίνεται με απλή ακτινογραφία και έγχυση σκιαγραφικού υγρού από τον κόλπο. Η εξέταση δεν απαιτεί νάρκωση ενώ σε πολλές φορές μπορεί να λύσει αυτοστιγμή το πρόβλημα της βατότητας και η γυναίκα να συλλάβει τις επόμενες εβδομάδες. Εξίσου αποτελεσματικός έλεγχος γίνεται και κατά τη διάρκεια της λαπαροσκόπησης.
Εάν μία μόνο σάλπιγγα είναι φραγμένη, υπάρχει δυνατότητα γονιμοποίησης, μόνο που είναι περιορισμένη και συχνά χρειάζεται υποβοήθηση αναπαραγωγής με πρόκληση ωοθυλακιορρηξίας ή σπερματέγχυση. Στην περίπτωση που μια γυναίκα έχει 2 φραγμένες σάλπιγγες προχωράμε κατά κανόνα σε εξωσωματική γονιμοποίηση.
Οι κύριοι παράγοντες για τους οποίους μπορεί να φράξουν οι σάλπιγγες είναι:
• Πυελικές λοιμώξεις που προκαλούνται από σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα όπως τα χλαμύδια και η γονόρροια.
• Ενδομητρίωση
• Συμφύσεις από παλαιότερες επεμβάσεις (σκωληκοειδεκτομή, περιτονίτιδα)
• Λοίμωξη μετά από επέμβαση στη μήτρα (απόξεση, διακοπή κύησης)
• Μορφολογικές ιδιαιτερότητες
• Υδροσάλπιγγες. Συγκέντρωση υγρού μέσα στις σάλπιγγες λόγω φλεγμονών που δεν μπορεί να φύγει
Ποια είναι τα πιο συχνά χειρουργεία για την αποκατάσταση των σαλπίγγων;
Με την σύγχρονη χειρουργική πολλά από τα προβλήματα που εντοπίζονται στις σάλπιγγες μπορούν να αντιμετωπιστούν με επιτυχία.
• Συμφυσιόλυση- προβλήματα συμφύσεων κοντά στις ωοθήκες και στις σάλπιγγες. Μπορεί να γίνει επέμβαση για την διόρθωσή τους έτσι ώστε η σάλπιγγα να μπορεί να δεχθεί και να μεταφέρει το ωάριο. Η πιθανότητα κύησης μετά από αυτό ανέρχεται στο 50%
• Απόφραξη στην πλευρά της μήτρας- Μπορεί το τμήμα αυτό να αφαιρεθεί και έτσι να μπορεί να υπάρχει επαφή μεταξύ των δύο. Και εδώ τα ποσοστά για κύηση μετά την εγχείρηση είναι 50%
• Κροσσόλυση- όταν το άκρο των σαλπίγγων οι κροσοί είναι τμηματικά φραγμένοι τότε μπορεί να γίνει απόφραξη και το ποσοστό επιτυχίας κύησης είναι 25%
• Σαλπιγγοστομία γίνεται όταν το άκρο των σαλπίγγων είναι ολικά φραγμένο και τα ποσοστά επιτυχίας να είναι και εδώ 25%.
• Επιδιορθωτική εγχείριση μετά από στείρωση. Μπορεί να γίνει αφαίρεση του τμήματος που είχε γίνει η φραγή στο παρελθόν και γίνεται αναστόμωση των άκρων με μικροχειρουργική.
Βέβαια θα πρέπει να αναφέρει κανείς και την άλλη άποψη που έχουν αρκετοί μαιευτήρες- γυναικολόγοι, ότι δηλαδή τα ποσοστά επιτυχίας μετά από τη χειρουργική επέμβαση στις σάλπιγγες για την αποκατάσταση μίας αποφραγμένης και διατεταμένης σάλπιγγας είναι συχνά μικρότερα από 10%, με έναν κίνδυνο της τάξης του 15-25% η γυναίκα να οδηγηθεί σε μια εξωμήτρια κύηση μελλοντικά. Σε αυτήν την περίπτωση, η εξωσωματική γονιμοποίηση είναι φυσικά η ασφαλέστερη επιλογή (επειδή ο κίνδυνος έκτοπης κύησης είναι πολύ χαμηλότερος) και η πιο οικονομική (επειδή τα ποσοστά επιτυχίας εγκυμοσύνης είναι υψηλότερα).